Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
«Απόβαση» τουριστικών σκαφών στα ελληνικά νησιά σχεδιάζουν για την καλοκαιρινή περίοδο οι Τούρκοι, την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα δεν μπορούμε να βρούμε ακόμα μια κοινή γραμμή πλεύσης, ώστε να μετατρέψουμε τη χώρα μας σε κέντρο του παγκόσμιου yachting.
«Οι Τούρκοι γίνονται πολύ ανταγωνιστικοί τελευταία και κινδυνεύουμε το καλοκαίρι να βρεθούμε αντιμέτωποι με μια τουρκική πλημμυρίδα σκαφών», επισήμανε ο επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Επαγγελματικών Σκαφών Αναψυχής Γιώργος Βερνίκος σε κλειστή σύσκεψη όλων των φορέων του θαλάσσιου τουρισμού, στην οποία παρευρέθη και ο υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής.
Ο κ. Βερνίκος ο οποίος είχε τον συντονισμό της συζήτησης «έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου» απευθυνόμενος τόσο στον υπουργό για τα κενά του νόμου που πέρασε πρόσφατα και τα οποία έχουν βραχυκυκλώσει τόσο την αγορά όσο και στους φορείς που παρά τις υποχωρήσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα δεν φαίνεται να είναι εύκολο να συμφωνήσουν σε μια κοινή θέση για το πλήρες άνοιγμα τα αγοράς.
Τι κάνουν οι Τούρκοι
Την περσινή σεζόν το Λιμενικό Σώμα έβγαλε «STOP» στα περίπου 1.000 ξύλινα τουρκικά σκάφη που κάνουν μίνι κρουαζιέρες στα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Πρόκειται για τις λεγόμενες γολέτες, που μπορούν να φιλοξενήσουν από 10 μέχρι 20 άτομα και τα οποία δραστηριοποιούνται έντονα στο Αιγαίο. Αιτία, το γεγονός ότι τα σκάφη αυτά δεν συμμορφώνονται σε όσα προβλέπει ο Paris MOU για τα θέματα ασφάλειας των επαγγελματικών σκαφών.
Ένας δεύτερος λόγος που προκάλεσε την κινητοποίηση του Λιμενικού Σώματος, σύμφωνα με όσα λένε παράγοντες της αγοράς, ήταν και τα ναύλα που έκαναν τα σκάφη αυτά και τα οποία ενδέχεται να ήταν παράνομα. Η κίνηση του Λιμενικού Σώματος προκάλεσε πολιτικές τριβές με τις τουρκικές αρχές, αλλά και την αντίδραση Ελλήνων επιχειρηματιών που συνεργάζονταν με τις τουρκικές επιχειρήσεις. Ως αποτέλεσμα αυτών, οι Τούρκοι απέσυραν πλήρως τα σκάφη από το Αιγαίο.
Για φέτος, όμως, όπως αποκάλυψε ο κ. Βερνίκος, ετοιμάζουν την αντεπίθεσή τους. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και με τις οποίες μίλησε η «Ν», οι τουρκικές αρχές μελέτησαν το ζήτημα και είδαν ότι η μετατροπή τους σε σύγχρονα σκάφη που να πληρούν όλους τους κανονισμούς ασφαλείας είναι εξαιρετικά δαπανηρή και δύσκολή τεχνικά.
Έτσι, η κυβέρνηση της Τουρκίας εξέδωσε νόρμα, ζητώντας από όλους τους πλοιοκτήτες των περίπου χιλίων ξύλινων σκαφών να επιστρέψουν στο κράτος όλα τα πιστοποιητικά ασφαλείας των πλοίων τους και αντί αυτών θα προμηθευτούν κρατικά έγγραφα πρωτόγονων, «primitive», σκαφών, τα οποία δεν εμπίπτουν στον Paris MOU. Σύμφωνα μάλιστα με τις ίδιες πηγές, ήδη δύο τέτοια τουρκικά σκάφη με τα νέα χαρτιά προσέγγισαν το τελευταίο διάστημα ελληνικό νησί.
Λέγεται μάλιστα ότι στο υπουργείο Ναυτιλίας έχει σημάνει συναγερμός προκειμένου να ελεγχθεί το μέγεθος του φαινομένου, αλλά και το κατά πόσο τηρείται η νομιμότητα.
Καθυστερούμε στην Ελλάδα
Να ανοίξει η αγορά των σκαφών αναψυχής ώστε να επωφεληθεί η Ελλάδα από την έλευση τουριστών με πολύ μεγάλα εισοδήματα θέλουν, όπως αναφέρουν δημοσίως, όλοι οι φορείς για τον θαλάσσιο τουρισμό.
Μετά το περσινό κυνήγι των παράνομων ναύλων στο Αιγαίο και το Ιόνιο φάνηκε ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες προκειμένου να βρεθεί μια κοινή γραμμή και να ανοίξει η αγορά επί ίσοις όροις για όλους.
Ωστόσο, όπως φαίνεται, τα αντίθετα πολλές φορές συμφέροντα είναι δύσκολο να προσπελαστούν. Για παράδειγμα η Ένωση Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού συμφώνησε να ανοίξει η αγορά και για τα σκάφη με σημαίες εκτός Ε.Ε. προκειμένου να μπορούν να κάνουν ναύλα και στη χώρα. Μάλιστα, όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΕΠΕΣΤ Αντώνης Στελλιάτος, μπορεί η Ελλάδα να συγκεντρώσει ακόμα και 5.000 σκάφη αναψυχής και να γίνει το κέντρο του θαλάσσιου τουρισμού. Και το πιο σημαντικό από όλα, να έρθουν νόμιμα στη χώρα μας οι 60μετρες και 70μετρες θαλαμηγοί, τα λεγόμενα mega yachts, τα οποία πολλαπλασιάζουν τα οφέλη για την ελληνική οικονομία γενικότερα.
Ωστόσο οι πράκτορες δεν φαίνεται να ικανοποιούνται και ζητούν επιπλέον να μη χρειάζεται να ανοίξουν υποκατάστημα. Μάλιστα η αντιπρόεδρος της MYBA (Μεσογειακή Ένωση Σκαφών) κ. Sara Balls, έθεσε ένα ερώτημα αν τα υπό ελληνική σημαία σκάφη αντιμετωπίζουν στο εξωτερικό τη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν τα ξένα σκάφη στην Ελλάδα.
Τη θέση αυτή υποστήριξε και η κ. Τζίνα Πολέμη, που διαχειρίζεται την Α1 Yacht Trade. Σημείωσε ότι τα σκάφη με ξένη σημαία συμφωνούν να πληρώνουν το ΦΠΑ για τα ναυλοσύμφωνα, αλλά υπογράμμισε ότι με την ίδρυση υποκαταστημάτων θα επιβαρυνθούν και με άλλα φορολογικά βάρη. Η θέση της αυτή, όμως, αμφισβητήθηκε έντονα από τους παρευρισκόμενους, οι οποίοι υποστήριξαν ότι δεν θα υπάρξει άλλη επιβάρυνση.
Η ίδια ζήτησε επίσης να «ανακληθεί» για φέτος η ισχύς της νέας νομοθεσίας για τα σκάφη αναψυχής που απαγορεύει ακόμα και το «one way trip» για όσα φέρουν τρίτες σημαίες, αφού δεν έχει περάσει ακόμα τροπολογία από τη Βουλή που ανοίγει την αγορά για όλα τα σκάφη, και με την οποία θα δίνεται το δικαίωμα και σε σκάφη που μεταφέρουν λιγότερους από 12 επιβάτες να κάνουν ναύλους στην Ελλάδα.
Ο κ. Βερνίκος από την πλευρά του υπενθύμισε ότι η συνέλευση δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις και ότι στην υπόθεση εμπλέκονται τρία υπουργεία (Ναυτιλίας, Οικονομικών και Εργασίας). Προσέθεσε ότι καλό θα ήταν να γίνουν ορισμένες μελέτες προκειμένου να διευκρινιστεί το πλαίσιο λειτουργίας του κλάδου σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Υπενθύμισε επίσης ότι για να ανοίξει η αγορά και να λειτουργήσει χωρίς γραφειοκρατικές δυσχέρειες θα πρέπει να λειτουργήσει επιτέλους το ηλεκτρονικό μητρώο. Εκτίμησε όμως ότι δεν αναμένεται να λειτουργήσει εντός του επόμενου έτους, κάτι που ουσιαστικά δεν βοηθά στο να λειτουργήσει υπό κανονικές συνθήκες και νόμιμα η αγορά στον θαλάσσιο τουρισμό στη χώρα μας.
Η σύσκεψη, ωστόσο, ολοκληρώθηκε με τη συμφωνία όλων των συμμετεχόντων, μετά από πρωτοβουλία του κ. Στελλιάτου, να δημιουργηθεί μια ολιγομελής επιτροπή η οποία θα εξετάσει όλα τα ανοικτά ζητήματα και θα καταλήξει σε συμφωνία προκειμένου ο κλάδος να απευθυνθεί στην ελληνική πολιτεία με μια «φωνή» και κοινές θέσεις. Όσον αφορά την τροπολογία για τα σκάφη με τρίτες σημαίες, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα περάσει από τη Βουλή κατά τη διάρκεια του Μαρτίου.
Οι μαρίνες
Το άνοιγμα της αγοράς των σκαφών αναψυχής θεωρείται πολύ σημαντικό και για την ανάπτυξη της βιομηχανίας των μαρίνων, ειδικά σε μια περίοδο που το ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται σε διαδικασία ιδιωτικοποίησής τους. Σημειώνεται, πάντως, ότι ήδη για τη μαρίνα Αλίμου, για την οποία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 10 επιχειρηματικοί όμιλοι, οι επαγγελματίες των μικρών σκαφών (περίπου 600 - 800 σκάφη) που έχουν ως βάση τον Άλιμο, εκφράζουν έντονη ανησυχία. Σήμερα στη μαρίνα πληρώνουν επαγγελματικό τιμολόγιο (εκπτωτικό) και προβληματίζονται για την πολιτική που θα ασκήσουν οι νέοι ιδιοκτήτες, όταν και εφόσον τελικά η μαρίνα, που μπορεί να φιλοξενήσει περισσότερα από 1.200 σκάφη, «αλλάξει χέρια».