Κοιλάδα Ερμιονίδας. Ένα πανέμορφο ψαροχώρι που πολλές φορές προσέλκυσε το ενδιαφέρον όλων όσων αγαπούν τα σκάφη, αφού εκεί βρίσκονται εδώ και δεκαετίες ναυπηγεία που κατασκευάζουν παραδοσιακά αλιευτικά σκάφη με πολύ υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Παραδοσιακά σκάφη, που ανήκουν σε γνωστά ονόματα της οικονομικής ζωής του τόπου, κατασκευάστηκαν στην Κοιλάδα και αποτέλεσαν μία εγγύηση της σωστής εργασίας που γίνεται.
Ναυπηγείο Μπασιμακοπούλου
Ένα από αυτά είναι το Ναυπηγείο Μπασιμακόπουλου, στο οποίο μπορούν να φιλοξενηθούν 350 σκάφη ενώ διαθέτει travel lift ανέλκυσης χωρητικότητας 110 τόνων και 3 αυτοκινούμενα τρέιλερ μεταφοράς 160, 60 και 40 τόνων αντίστοιχα. Ο Γιάννης Μπασιμακόπουλος μίλησε στην «ΥΧ»: «Οι γονείς μας έμαθαν την τέχνη από τους μάστορες της Σύμης, που την πρωτοέφεραν στην περιοχή. Μέχρι το 1985 υπήρχαν τρία ναυπηγεία και από εκεί και πέρα έμεινε το Ναυπηγείο Μπασικμακόπουλος και το Ναυπηγείο Λέκκας. Ο ανταγωνισμός που υπήρχε, μαζί με το μεράκι, το κέφι αλλά και την εκπαίδευση που προϋπήρχε από τους μαστόρους της Σύμης, ήταν τα κλειδιά για να υπάρχει ποιότητα στις κατασκευές των παραδοσιακών σκαφών αλιείας».
Στη διαδρομή αυτή, θα ξεχωρίσει κάποιος με ευκολία τη δεκαετία του 1980, καθώς «ήταν η πλέον παραγωγική, αφού τότε κατασκευάζαμε μέσα σε μία χρονιά πάνω από είκοσι σκάφη, από επτά μέχρι 27 μέτρα», μας αποκαλύπτει ο ίδιος.
Ανατροπή
Όμως, όπως όλα τα επαγγέλματα, έτσι και σε αυτή την περίπτωση οι εξελίξεις ήρθαν κάποια στιγμή να ανατρέψουν τα δεδομένα που υπήρχαν, και, στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 έρχονται τα πρώτα άσχημα μηνύματα, όταν εμφανίζονται στην αγορά τα πλαστικά σκάφη που κερδίζουν έδαφος λόγω κόστους και γρήγορης παράδοσης. Σύμφωνα με τον κ. Μπασιμακόπουλο, «από το 1999 έως το 2003 θα χαθεί το 80% της παραγωγής και η περίοδος της κρίσης θα δώσει τη χαριστική βολή. Η αλιεία μπαίνει πλέον στην φάση του κορεσμού και, με δεδομένο ότι θα βγουν προγράμματα για καταστροφή των σκαφών και παράδοση της άδειας, οι παραγγελίες κατασκευής σκαφών βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση». Μετά το 2000, τα ναυπηγεία προχώρησαν σε διορθωτικές κινήσεις, αναλαμβάνοντας τη φύλαξη σκαφών και τη συντήρηση αλλά και αναπαλαίωση των παραδοσιακών σκαφών, που σε άλλες περιπτώσεις θα είχαν καταστραφεί. Αυτές οι κινήσεις κρατάνε όρθιο ένα κομμάτι της παραδοσιακής κατασκευής.
Όσο για το μέλλον, ο Γιάννης Μπασιμακόπουλος δεν δείχνει ιδιαίτερα αισιόδοξος: «Μάλλον βρισκόμαστε στο τέλος μίας εποχής, αφού δεν μπορώ να δω ανατροπή της κατάστασης που υπάρχει».
Ταρσανάς Λέκκα
Στην Κοιλάδα υπάρχει και ένα ακόμη από τα παλαιότερα ναυπηγεία, που ανήκει στην οικογένεια Λέκκα. Ιδρύθηκε το 1967 και έχει κατασκευάσει πάνω από 400 πλοία. Για τα πρώτα 20 έτη λειτουργίας, οι περισσότεροι χώροι παραγωγής ήταν υπαίθριοι, ενώ το 1987 πραγματοποιήθηκε κτηριακή επέκταση, έτσι προστέθηκαν 600 τ.μ. στεγασμένου επαγγελματικού χώρου.
Πρόκειται για παραδοσιακό ναυπηγείο (ταρσανάς), το οποίο έχει κατασκευάσει έως σήμερα σχεδόν όλους τους τύπους των παραδοσιακών ξύλινων σκαριών (τρεχαντήρια, καραβόσκαρα, περάματα, βαρκαλάδες). Κατά κανόνα, τα σκάφη αυτά είναι προορισμένα να χρησιμοποιηθούν ως αλιευτικά, χωρίς όμως να αποκλείονται και άλλες χρήσεις, όπως επιβατικά ή αναψυχής.
Κλείνει ο κύκλος της παράδοσης
Τα πρώτα ναυπηγεία αρχίζουν και λειτουργούν το 1929, από τεχνίτες που έχουν έρθει από τη Σύμη και αφού πρώτα εγκαταστάθηκαν και εργάστηκαν στις Σπέτσες. Σήμερα, μετά από 88 χρόνια και μία πορεία δημιουργική, έχουν μείνει δύο ναυπηγεία, που χρησιμοποιούνται και για φύλαξη σκαφών.