Πρώην στελέχη του ΣΔΟΕ «διηγούνται» στην «Κ» ιστορίες από την καριέρα τους. | Ημερήσια Πολιτική και Οικονομική Εφημερίδα.
Στον τοίχο πίσω του κρέμονται αναμνηστικά παλιότερων εποχών: στη μια πλευρά η φωτογραφία σκάφους που είχε προμηθευτεί το ΣΔΟΕ για το κυνήγι λαθρεμπόρων στη θάλασσα και στην άλλη το πιστοποιητικό εργασίας του στη Βοσνία, όπου ως παρατηρητής του ΟΗΕ συμμετείχε σε διασυνοριακούς ελέγχους. Εχοντας συμπληρώσει πολλές «ώρες πτήσης» σε διάφορες επιτελικές θέσεις του ΣΔΟΕ, ο συνταξιούχος σήμερα Θεόδωρος Φλωράτος μιλάει ακόμη με πάθος για τα μάχιμα χρόνια του στην υπηρεσία. «Πρέπει να μπορείς να διακρίνεις πότε σου λένε ψέματα», λέει. «Για να σε πείσει κάποιος ότι δεν είναι φοροφυγάς, μπορεί να στήνει θεατρικά σκηνικά».
Μετά το καλοκαίρι του 2010, έχοντας την εντολή για ελέγχους στα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα εστίασε στην έρευνα των ιδιωτικών θαλαμηγών. Εκείνη την περίοδο αρκετοί ιδιοκτήτες σκαφών τα δήλωναν ως επαγγελματικά για να μην πληρώνουν ΦΠΑ και για να αγοράζουν καύσιμα αφορολόγητα. «Παρουσίαζαν συνήθως ως επιβάτες τα μέλη των οικογενειών τους. Κάποιοι είχαν φτάσει στο σημείο να δηλώνουν τις οικιακές βοηθούς ως επιβάτες και τον εαυτό τους ως καπετάνιο. Φαινόταν δηλαδή σα να πηγαίνουν κρουαζιέρα την... οικιακή βοηθό», λέει ο κ. Φλωράτος.
Πολλαπλές προσεγγίσεις
Οπως θυμάται, σε εκείνους τους ελέγχους που γίνονταν υπό την εποπτεία της εισαγγελίας οικονομικού εγκλήματος, οι περισσότεροι παραβάτες πλήρωναν άμεσα τα υψηλά πρόστιμα – κάποιοι και σε μετρητά. Σε άλλες υποθέσεις, όμως, κατά καιρούς επιχειρούνταν παρεμβάσεις επηρεασμού των ελεγκτών σε τρία διαφορετικά στάδια. Αρχικά ο ελεγχόμενος προσπαθούσε να χρηματίσει τον ελεγκτή και αν δεν τα κατάφερνε επιχειρούσε να εντάξει τον υπάλληλο σε... συγκεκριμένους κοινωνικούς κύκλους. «Εκαναν για παράδειγμα προτάσεις για ένα ταξίδι με κότερο σε κάποιο νησί. Βλέποντας ότι δεν πιάνει η παρέμβασή τους, η επόμενη κίνηση ήταν να προσπαθήσουν να μεταθέσουν τον υπάλληλο σε άλλη υπηρεσία μέσα από υπηρεσιακή ή πολιτική οδό», αναφέρει το πρώην στέλεχος του ΣΔΟΕ.
Πρώην συνάδελφοι του κ. Φλωράτου που μίλησαν στην «Κ» περιγράφουν παρόμοιες απόπειρες παρέμβασης, αλλά και περιστατικά αποδοκιμασιών και βίας κατά ελεγκτών του ΣΔΟΕ. Εμπειρο στέλεχος της υπηρεσίας που μίλησε με τον όρο της ανωνυμίας γιατί αισθάνεται ότι έχει «αφοπλιστεί» με την τελευταία του μετάθεση, περιγράφει το κλίμα από την περίοδο που το ΣΔΟΕ ασκούσε προληπτικούς φορολογικούς ελέγχους – προτού αυτοί περάσουν στις ΔΟΥ. Οπως λέει τους παρακολουθούσαν τότε τσιλιαδόροι στα νησιά, ενώ συχνά στα μαγαζιά δεν αντιδρούσαν οι ιδιοκτήτες αλλά οι θαμώνες. «Μας προπηλάκιζαν οι πελάτες.
Είχε επικρατήσει η λογική ότι “το κράτος μας κλέβει, άρα θα το κλέψουμε και εμείς”. Επειτα οι ίδιοι πελάτες μπορεί να κατήγγελλαν άλλον για φοροδιαφυγή. Τέτοιος παραλογισμός...», σημειώνει.
«Στους καλοκαιρινούς ελέγχους έπρεπε να είσαι και εφευρέτης», τονίζει ο κ. Φλωράτος. Ως παράδειγμα φέρνει την επιλογή νεότερων υπαλλήλων για ελέγχους σε επιχειρήσεις θαλάσσιων σπορ στα νησιά, για να παραστήσουν τους πελάτες και να βεβαιώσουν τη μη έκδοση αποδείξεων.
Κάποιοι έλεγχοι όμως έκρυβαν κινδύνους. Ενδεικτικά, εργαζόμενοι σε χυτήριο χρυσού στην Αττική είχαν χτυπήσει με κοντάκι όπλου ελεγκτή για να τους επιστρέψει έγγραφα της επιχείρησης. Σε άλλο συμβάν, στη λαχαναγορά της Αθήνας άγνωστοι είχαν κλειδώσει τρεις υπαλλήλους του ΣΔΟΕ σε ψυγείο για να καθυστερήσουν τον έλεγχο.
Προσπάθειες θωράκισης
«Θα προσπαθήσουν πολλοί να σου αλλάξουν γνώμη. Το θέμα είναι τι μήνυμα περνάς εσύ. Πρέπει να καταλάβει ο κόσμος ότι πας για να τον συνετίσεις και δεν έχεις εκδικητικό σκοπό, ούτε άλλους “σκοπούς”», λέει στην «Κ» ο πρώην διευθυντής Περιφερειακής Διεύθυνσης ΣΔΟΕ Πελοποννήσου, Νίκος Κολετζάκης. Κατά τη θητεία του στην υπηρεσία είχε αναλάβει, μεταξύ άλλων, με επιτυχία και τον έλεγχο εκατοντάδων υπεράκτιων εταιρειών με έδρα κυρίως το Κρανίδι. Οπως εξηγεί, προσπαθούσε να θωρακίσει τη διαδικασία από οποιεσδήποτε παρεμβάσεις, πραγματοποιώντας συγκεντρωτικούς ελέγχους σε επαγγελματικούς κλάδους. «Δεν ελέγχεις έναν, αλλά όλους. Ποιος θα αναλάβει τότε το κόστος να παρέμβει στη δουλειά σου ή να διαφθαρεί;», λέει.
Τον περασμένο Δεκέμβριο ο κ. Κολετζάκης αθωώθηκε δικαστικά για μια ήσσονος σημασίας υπόθεση που του στέρησε όμως τη θέση του στην υπηρεσία. Κατηγορούνταν μαζί με άλλους υπαλλήλους του ΣΔΟΕ για μη είσπραξη προστίμου από 76χρονο ερασιτέχνη κουρέα σε χωριό της ορεινής Κορινθίας. Ο ηλικιωμένος είχε ζητήσει επιείκεια. Οπως είχε πει, κούρευε περιστασιακά συγχωριανούς του, προκειμένου να συμπληρώσει με τις εισπράξεις τη χαμηλή σύνταξή του. Του υποδείχθηκε να κάνει δήλωση έναρξης επαγγέλματος και να αγοράσει ταμειακή μηχανή. Ο κουρέας συμμορφώθηκε, όμως οι οικονομικοί επιθεωρητές κίνησαν ποινική και πειθαρχική διαδικασία εναντίον των υπαλλήλων του ΣΔΟΕ. «Ηθελαν να λειτουργούμε με τη λογική του χωροφύλακα στα χωριά», τονίζει ο κ. Κολετζάκης.
Σε παρόμοια υπόθεση θυμάται μια γυναίκα από την Καλαμάτα να τηλεφωνεί επίμονα για να καταγγείλει δύο ηλικιωμένους που καθάριζαν την πολυκατοικία της χωρίς να κόβουν απόδειξη. «Καλούσε καθημερινά σε μια περίοδο που είχαμε στοχεύσει ως υπηρεσία σε υποθέσεις μη απόδοσης ΦΠΑ, στα σκάφη αναψυχής, στην καταγραφή των offshore, στη λαθρεμπορία καυσίμων και τσιγάρων», αναφέρει το πρώην στέλεχος του ΣΔΟΕ. Κάποτε οι κλήσεις της γυναίκας σταμάτησαν για να ακολουθήσει τηλεφώνημα από εργαζόμενο σε υπουργικό γραφείο, προκειμένου το ΣΔΟΕ να εστιάσει στην υπόθεση. Περιστατικά σαν κι αυτά αποτελούσαν για τον κ. Κολετζάκη «αντιπερισπασμό» από τους ελέγχους πιο σημαντικών υποθέσεων.