Του Απόστολου Σκουμπούρη
Αν ο κόσμος και η διεθνής οικονομία οδεύει προς την... ολική παγκοσμιοποίηση, η ναυτιλία – όπου η Ελλάδα εδώ και χιλιάδες χρόνια έχει τα πρωτεία – ήταν ανέκαθεν (εκ των πραγμάτων) μια απολύτως... παγκοσμιοποιημένη διαδικασία. Για να το πούμε απλά, ο κλάδος της ναυτιλίας είναι η πιο παγκοσμιοποιημένη βιομηχανία που υπάρχει!
Όμως, παρ' ότι η χώρα μας εξακολουθεί να είναι ηγέτιδα δύναμη παγκοσμίως, έχοντας και το 50% της ευρωπαϊκής ναυτιλίας με 4.136 πλοία να οργώνουν τις θάλασσες, εντούτοις μόνο το 1/6 εξ αυτών συνεχίζουν να διακρατούν ελληνική σημαία.
Παράλληλα, ολοένα και λιγότεροι Έλληνες ναυτικοί απασχολούνται στα ελληνικά καράβια, κάτι που νομοτελειακά όχι μόνο θα αλλάξει την επόμενη... γενιά της ναυτιλίας, αλλά κινδυνεύει να διαφοροποιήσει τις παγκόσμιες ισορροπίες στον κλάδο, καθώς οι εργαζόμενοι «γεννούν» τους καινούριους πλοιοκτήτες! Επιπλέον, πάρα πολλές εταιρείες έχουν φύγει από τον Πειραιά, ενώ πολλές άλλες θέλουν να αλλάξουν έδρα.
Τον κώδωνα του κινδύνου τον έκρουσε την Πέμπτη ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος, μιλώντας σε πάνελ του 3ου Ναυτιλιακού Συνεδρίου με θέμα «Ελληνική και ευρωπαϊκή ναυτιλία - Ανταγωνιστικότητα και προοπτικές σε καιρούς αβεβαιότητας».
«Αν θέλουμε Έλληνες ναυτικούς στη ναυτιλία μας, θα πρέπει να τους χειριστούμε όπως τους χειρίζονται οι ανταγωνιστές μας. Έλληνες ναυτικοί άνεργοι δεν υπάρχουν, αντιθέτως υπάρχουν εκατοντάδες και χιλιάδες νέα παιδιά άνεργα, που αν τους αφήσουμε και δεν τα εμποδίσουμε, θα έρθουν με πολύ χαρά στο βαπόρι για να πάρουν 1.500 δολάρια ή 1.500 ευρώ το μήνα», είπε ο κ. Π. Τσάκος.
Επίσης, συμπλήρωσε ότι πρέπει οι εργασιακοί όροι να γίνουν σύννομοι με ότι ισχύει διεθνώς. Να μην υπάρχουν οι αγκυλώσεις της ελληνικής πολιτείας αλλά να υπάρξει ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις. «Ζητάμε οι εργασιακοί κανόνες, να είναι ίδιοι με ότι ισχύει για τους ανταγωνιστές μας», τόνισε.
Αυτό που ελέχθη με έμφαση, από όλους τους παριστάμενους είναι ότι οι Έλληνες θα πρέπει να επιστρέψουν στα ελληνικά καράβια, καθώς από αυτούς θα ξεκινήσουν οι επόμενοι... καπετάνιοι και ιδιοκτήτες, όπως γίνεται δεκάδες χρόνια τώρα. Διαφορετικά, δε θα υπάρξει συνέχεια, νομοτελειακά.
Τονίστηκε ότι η ναυτοσύνη των Ελλήνων πρέπει να αναγεννηθεί και προς αυτή την κατεύθυνση όλοι έκαναν έκκληση για τις απαραίτητες αλλαγές ή προσαρμογές σε θεσμικά πλαίσια αλλά και παγιωμένες – ξεπερασμένες συνδικαλιστικές αντιλήψεις, που βάζουν προσκόμματα.
Διότι είναι οι συνδικαλιστές που δεν συναινούν στην υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας με διεθνώς ανταγωνιστικούς όρους.
Αλλά «πως να πάρει κανένας εφοπλιστής έναν Έλληνα για πλήρωμα όταν κοστίζει δύο και τρία χιλιάρικα και ο Φιλιππινέζος μόλις 1500», έλεγαν κάποιοι στους διαδρόμους του Μεγάρου Μουσικής.
Οι ίδιοι παράγοντες, τόνιζαν στο Liberal ότι «οι θέσεις που θα μπορούσαν να πάρουν Έλληνες με 1.500 δολάρια, αν όχι τον πρώτο τότε τον δεύτερο ή τρίτο χρόνο απασχόλησής τους είναι δεκάδες χιλιάδες.
Και αυτό ίσως να μην βολεύει τους εκλεγμένους εργατοπατέρες, αφού τα νέα μέλη των ναυτεργατικών σωματείων μπορεί να φέρουν αλλαγή στα αντιπροσωπευτικά τους όργανα στις επόμενες και μεθεπόμενες εκλογές», έλεγαν κάποιοι άλλοι. Τόσο απλά...
Έτσι θα έρθουν νέες θέσεις εργασίας
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Θ. Βενιάμης κάλεσε πολιτεία και ναυτεργασία να ξεπεράσουν συνδικαλιστικά κωλύματα και να αφήσουν τη ναυτιλιακή αγορά εργασίας να προσφέρει νέες θέσεις εργασίας με διεθνώς σύννομους όρους.
Τόνισε ότι «από τη δική μας πλευρά, καταβάλουμε κάθε προσπάθεια τόσο ως προς τη βελτίωση των συνθηκών παροχής της ναυτικής εκπαίδευσης ανακατασκευάζοντας τις κτιριακές εγκαταστάσεις των ναυτικών ακαδημιών όσο και ως προς το ναυτεργατικό δυναμικό», σημείωσε.
«Μια ανταγωνιστική ελληνική ναυτιλία συνδεδεμένη στενά με τον τόπο της σημαίνει και περαιτέρω ανάπτυξη του ναυτιλιακού cluster, του οποίου, υπενθυμίζω για άλλη μια φορά η ποντοπόρος ναυτιλία και η διαχείρισή της αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την υπόστασή του».
Παράλληλα επισήμανε ότι η ευρωπαϊκή ναυτιλία δεν κινδυνεύει από πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών της, αλλά από τον ανταγωνισμό με χώρες της Άπω Ανατολής και με τα ναυτιλιακά clusters που έχουν αναπτυχθεί εκεί και γιγαντώνονται με γρήγορους ρυθμούς.
Αυτό είναι και το κύριο πολιτικό επιχείρημά μας, πέρα από τη σωρεία των νομικών ερεισμάτων, που έχουμε αναπτύξει προς τις υπηρεσίες της Επιτρόπου Ανταγωνισμού».
Ως βασικές προϋποθέσεις ανάπτυξης του κλάδου, ο Βενιάμης υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρξει σταθερότητα στο θεσμικό ναυτιλιακό πλαίσιο, διευθέτηση των διοικητικών και γραφειοκρατικών κωλυμάτων που δυσχεραίνουν την καθημερινή ομαλότητα στη λειτουργία της ναυτιλιακής επιχείρησης και τέλος αναζωπύρωση της ναυτοσύνης των Ελλήνων.
Ο κ. Βενιάμης, επισήμανε ότι «έχει γίνει επιτέλους ευρέως αντιληπτό ότι η ναυτιλία των Ελλήνων αποτελεί εθνικό κεφάλαιο με υπερκομματικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα η ναυτιλιακή κοινότητα και η Πολιτεία να μοιράζονται τον κοινό στόχο να διατηρηθούν αλλά κυρίως να ενισχυθούν περαιτέρω οι δεσμοί της ναυτιλίας με τον τόπο μας».
Ανάγκη για νέα... φουρνιά Ελλήνων ναυτικών
Ο Τομεάρχης Ναυτιλίας της Ν. Δημοκρατίας Γ. Πλακιωτάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη για... επανατοποθέτηση και επανασύσταστη του ναυτικού επαγγέλματος στην ελληνική κοινωνία, τονίζοντας ότι βασική προϋπόθεση για την επιβίωση του ναυτικού επαγγέλματος είναι να εισαχθούν νέα στελέχη στον κλάδο.
Γι’ αυτό θα πρέπει να εκπονηθεί μια εκστρατεία στρατηγικής επικοινωνίας προς τα σχολεία της χώρας και την ευρύτερη κοινή γνώμη, για την προώθηση του ναυτικού επαγγέλματος και των ευκαιριών φοίτησης στις ναυτικές ακαδημίες.
Επίσης τόνισε την ανάγκη να υπάρξει άμεσα νομοθετική παρέμβαση με σκοπό την προσέλκυση σκαφών αναψυχής στην Ελλάδα και να γίνει απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών για τη διευκόλυνση των επενδυτικών δραστηριοτήτων στο θαλάσσιο τουρισμό.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά «δεν είναι δυνατόν στην Ελλάδα να χρειάζεσαι το λιγότερο τρεις μήνες για να ιδρύσεις εταιρεία ΝΕΠΑ, να νηολογήσεις ένα σκάφος αναψυχής και να εκδώσεις μια επαγγελματική άδεια όταν για τον ίδιο λόγο στη Μάλτα χρειάζεσαι μόλις δέκα ημέρες. Προφανώς και κάνουμε κάτι λάθος».
Το Cluster θα αλλάξει επίπεδο όλο το εκτόπισμα του Πειραιά
O
δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης από την πλευρά του μίλησε για τη σύνδεση της ναυτιλίας με την πόλη του Πειραιά, τους στόχους για τη γαλάζια οικονομία και το ναυτιλιακό cluster.
Σκοπός, όπως τόνισε είναι η ανάδειξη του Πειραιά ως επιχειρηματικού, τουριστικού, ναυτιλιακού και εμπορικού προορισμού, διεθνούς αναγνωρισιμότητας κι εμβέλειας με ενεργειακή, περιβαλλοντική και κοινωνική προστιθέμενη αξία για τους κατοίκους, τους εργαζομένους αλλά και τους επισκέπτες.
Ζητούμενο είναι η θεσμοθέτηση και ισχυροποίηση του ελληνικού ναυτιλιακού cluster. Στόχος είναι ο Πειραιάς να αναδειχτεί περαιτέρω ως ισχυρό διεθνές ναυτιλιακό κέντρο.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, τόνισε ο κ. Μώραλης, ένα ναυτιλιακό cluster με τη στενή συνεργασία δημόσιων και ιδιωτικών εταίρων, μπορεί ν’ απελευθερώσει δημιουργικές δυνάμεις και να ξεκλειδώσει υφιστάμενες δυνατότητες.
Η θεσμική οργάνωση ενός ναυτιλιακού cluster στον Πειραιά, αναβαθμίζει πολλαπλώς τις ήδη υπάρχουσες δραστηριότητες, συστηματοποιεί και εμπεδώνει τις υφιστάμενες δικτυώσεις.
Επιπρόσθετα, διευρύνει τόσο το εύρος των συνεργαζομένων εταίρων όσο και το είδος των σχετικών συνεργιών.