Δεκάδες περιστατικά παράνομων ναυλώσεων τουριστικών σκαφών εντοπίζονται από τις λιμενικές αρχές από την έναρξη της τουριστικής περιόδου. Σύμφωνα με το Λιμενικό, το τελευταίο τρίμηνο έχουν εντοπιστεί 37 περιστατικά παράνομων ναυλώσεων και 14 για διαφημίσεις παράνομων ναυλώσεων μέσω διαδικτύου.
Αποτέλεσμα των συστηματικών ελέγχων και του εντοπισμού των παράνομων ναυλοσυμφώνων είναι η θεαματική αύξηση ναυλώσεων για φέτος σε τουριστικά επαγγελματικά σκάφη με ελληνική σημαία, η οποία κυμαίνεται στο 60%, αγγίζοντας σε κάποιες κατηγορίες σκαφών (άνω των 25 μέτρων) ακόμα και το 90%. Αυτό τόνισε στην «Εφ.Συν.» ο Αντώνης Στελλιάτος, πρόεδρος της Ενωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού (ΕΠΕΣΤ), λέγοντας ότι η εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, σε συνδυασμό με την καταπολέμηση των παράνομων ναυλώσεων από τις υπηρεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας, πέρυσι και φέτος, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανοδική πορεία του κλάδου του γιότινγκ, δέκα χρόνια μετά, αφού το 2008 είχε σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση.
Ως θετικό καταγράφεται επίσης το γεγονός, κατά τον Αντ. Στελλιάτο, ότι ύστερα από όλες αυτές τις εξελίξεις ξένα σκάφη ζητούν και αποκτούν ελληνική άδεια επαγγελματικού τουριστικού σκάφους, προκειμένου να δουλέψουν νόμιμα στην ελληνική αγορά. Υπολογίζεται ότι το 2018 περίπου 65 ξένα σκάφη έχουν αποκτήσει ελληνική άδεια. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται 5.250 επαγγελματικά τουριστικά σκάφη όλων των κατηγοριών.
Η πρώτη απαγόρευση απόπλου για φέτος, που αφορούσε παράνομη ναύλωση, επιβλήθηκε την 1/5/2018 σε πλοίο με σημαία Γαλλίας, στη Μαρίνα Ζέας. Από το Ε’ Λιμενικό Τμήμα Ζέας του Κεντρικού Λιμεναρχείου Πειραιά, εφαρμόζοντας τον νόμο 4487/2017, απαγορεύτηκε ο απόπλους του σκάφους, ενώ παράλληλα κινήθηκε η διαδικασία επιβολής των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων κατά της πλοιοκτήτριας εταιρείας.
Στις 28 Ιουλίου σημειώθηκε το τελευταίο περιστατικό, όταν το λιμεναρχείο Βόλου εντόπισε παράνομα ναυλωμένο σκάφος, σημαίας ΗΠΑ στο λιμάνι του Βόλου, ενώ διαπιστώθηκε και η διαφήμιση του πλοίου αναψυχής για εκμετάλλευση στην Ελλάδα σε ηλεκτρονικές σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Από το Λιμεναρχείο Βόλου κινήθηκε η διαδικασία επιβολής διοικητικών και ποινικών κυρώσεων, ενώ απαγορεύτηκε ο απόπλους του σκάφους.
Στο θέμα έχει αναφερθεί αρκετές φορές και ο υπουργός Ναυτιλίας Π. Κουρουμπλής, ο οποίος έχει εξηγήσει ότι «διακηρυγμένος στόχος του υπουργείου είναι η πάταξη των παράνομων ναυλώσεων τουριστικών σκαφών αναψυχής, φαινομένου που πλήττει αφενός την εθνική οικονομία, αφετέρου τη φήμη και την ασφάλεια του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα».
Ο Π. Κουρουμπλής έχει τονίσει ότι οι επαγγελματίες του χώρου που δραστηριοποιούνται σύννομα θα προστατευτούν γιατί είναι εκείνοι που υπηρετούν και προωθούν το τουριστικό μας προϊόν με συνέπεια, προσφέροντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες και διασφαλίζοντας τις προδιαγραφές που πρέπει να πληροί ο θαλάσσιος τουρισμός στη χώρα μας για να είναι ανταγωνιστικός και ελκυστικός.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι πέρυσι, όταν εντοπίζονταν από τις λιμενικές αρχές σκάφη παράνομα ναυλωμένα, επιβάλλονταν οι σχετικές κυρώσεις από τα αρμόδια όργανα του υπουργείου Ναυτιλίας, οι υποθέσεις παραπέμπονταν στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, ωστόσο τα «παράνομα» σκάφη μετά την επιβολή των κυρώσεων αναχωρούσαν για λιμάνια του εξωτερικού, με αποτέλεσμα οι εισπράξεις των προστίμων να καθίστανται αδύνατες.
Με τον νόμο όμως 4487/2017, άρθρο 52 η απαγόρευση απόπλου που επιβάλλουν οι αρχές δύναται να αρθεί μόνο με την πληρωμή του προστίμου ή με την κατάθεση στη λιμενική αρχή εγγυητικής επιστολής που εκδίδεται από πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα σε κράτος-μέλος της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ, ύψους διπλάσιου του προστίμου.
Σημειώνεται ότι οι έλεγχοι των λιμενικών αρχών ξεκίνησαν το 2017, οπότε διαπιστώθηκαν 42 περιπτώσεις παράνομων ναυλώσεων, εκ των οποίων οι 5 αφορούσαν πλοία με ελληνική σημαία, οι 24 πλοία με σημαία άλλου κράτους-μέλους της Ε.Ε. και μόνο 13 σκάφη είχαν σημαία κράτους εκτός Ε.Ε. Τα έσοδα από τα χρηματικά πρόστιμα που επιβλήθηκαν ήταν περίπου 1 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι παράνομες ναυλώσεις στερούν από το Δημόσιο σημαντικά έσοδα, καθώς οι ναυλωτές δεν καταβάλλουν ΦΠΑ, δεν υπάρχει οργανική σύνθεση πλοίου, δεν καταβάλλουν εισφορές στο ΝΑΤ, δεν αποδίδουν φόρους, με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι πολύ χαμηλότερες από αυτές των νόμιμων ναυλώσεων.