Στην παραλία του Πλατύ Γιαλού, στην Κεφαλονιά, άραξε το πολυτελές γιοτ του Ινδού κροίσου Λακσμί Μιτάλ, στο οποίο επιβαίνουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του. Η εντυπωσιακή θαλαμηγός «Amevi» του Ινδού βιομηχάνου, αξίας περίπου 150 εκατ. δολαρίων, μπορεί να βρέθηκε στα ανοιχτά του νησιού για δύο ημέρες χωρίς να προσεγγίσει σε κάποιο λιμάνι, αλλά, όπως ήταν φυσικό, δεν πέρασε απαρατήρητη. Οι επιβάτες της επέλεξαν τις απομονωμένες παραλίες, ενώ στη συνέχεια έβαλε πλώρη για Κυκλάδες, με πρώτο σταθμό τη Μήλο και δεύτερο τη Μύκονο. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αμφιλεγόμενος βιομήχανος επιλέγει το Νησί των Ανέμων για τις καλοκαιρινές του διακοπές. Μέσα στα τελευταία χρόνια έχει επισκεφθεί ξανά τη Μύκονο, όπου πέρασε στιγμές χαλάρωσης, χωρίς να προβεί σε ιδιαίτερες σπατάλες, παρά το γεγονός πως η... τσέπη του έχει κοντά στα 15 δισ. δολάρια. Φορώντας ένα απλό μπλουζάκι, το μαγιό του και σανδάλια πέρασε απαρατήρητος και περπάτησε ανάμεσα στον κόσμο για να απολαύσει τη μυκονιάτικη καλοκαιρινή εμπειρία.
Aλλωστε συνηθίζει να έχει μαζί του τον προσωπικό του φωτογράφο, ο οποίος απαθανατίζει στιγμές από τα ταξίδια του καθώς και τις επισκέψεις των διάσημων προσκεκλημένων του, όπως έγινε το 2010 με την Τζένιφερ Λόπεζ και τον Μαρκ Αντονι, οι οποίοι επισκέφθηκαν το ζεύγος Μιτάλ στο «Amevi», το οποίο βρισκόταν στις Κάννες για το περίφημο φεστιβάλ κινηματογράφου.
Ο Ινδός επιχειρηματίας έχει πάντα δίπλα του την οικογένειά του. Εξάλλου, η επιχείρησή του ArcelorMittal παραμένει άκρως οικογενειακή υπόθεση, καθώς στο τιμόνι και στις θέσεις-κλειδιά βρίσκονται η κόρη του Βανίσα, ο γιος του και διάδοχος του κολοσσού Αντίτια, η νύφη του Μέγκα και ο τραπεζίτης γαμπρός του Αμιτ Μπατία, ενώ σε κάθε του βήμα τον συντροφεύει η σύζυγός του Ούσα, την οποία παντρεύτηκε με συνοικέσιο, ως είθισται, στην Ινδία. Και στη φετινή περιοδεία του στα ελληνικά νησιά ταξίδεψε μαζί με τα παιδιά του. Ο γαμπρός του μάλιστα δεν σταμάτησε να ανεβάζει φωτογραφίες και βίντεο στο Instagram από τη Μήλο, όπου επιδόθηκε σε extreme water sports στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου δίπλα από τη θαλαμηγό της οικογένειας.
Λατρεύει τα πλούτη και δεν το κρύβει
H μυθιστορηματική ζωή του Ινδού δισεκατομμυριούχου θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει υλικό για best seller. Ο Μιτάλ ασχολήθηκε με τον χάλυβα σε μια εποχή όπου οι περισσότεροι τον θεωρούσαν χαμένη υπόθεση και κατόρθωσε να κάνει περιουσία αγοράζοντας προβληματικές χαλυβουργίες σε διάφορα σημεία του πλανήτη και μετατρέποντάς τις σε μηχανές παραγωγής χρήματος. Σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο πλούσιους ανθρώπους και επιτυχημένους επιχειρηματίες στον κόσμο.
Ο «βασιλιάς του χάλυβα», όπως τον αποκαλεί το "TIME" αλλά και ολόκληρη η υφήλιος, αρέσκεται στη μεγάλη ζωή και δεν το κρύβει. Εχει στην κατοχή του μια έπαυλη στο Κένσινγκτον του Λονδίνου, γνωστή και ως «Ταζ Μιτάλ», που είναι διακοσμημένη με μάρμαρο από το ίδιο λατομείο που επένδυσε το Ταζ Μαχάλ, ένα αυτοκινούμενο όχημα αναψυχής, ένα πραγματικό κινητό παλάτι, ένα πολυτελές αποικιακό ανάκτορο στο Νέο Δελχί, ένα σαλέ στο Σεν Μόριτς, ένα ιδιωτικό τζετ αξίας 30 εκατ. ευρώ και φυσικά το «Amevi».
Εκτός από την επιχειρηματική του δραστηριότητα, έχει απασχολήσει τα Μέσα για την προσωπική του ζωή αλλά και της οικογένειάς του. Για παράδειγμα, ο γάμος της κόρης του στο Παρίσι, το 2005, κόστισε 30 εκατ. λίρες και χαρακτηρίζεται ένας από τους πιο ακριβούς γάμους στην Ιστορία. Αρκεί να πούμε πως η τελετή πραγματοποιήθηκε στο περίφημο Chateau Vaux-le-Vicomte, τον εμβληματικό πύργο του 17ου αιώνα, 55 χλμ. έξω από τη γαλλική πρωτεύουσα.
Ιστορία έγραψε επίσης και το… συμβολικό δώρο αξίας 100 εκατ. ευρώ που έκανε στη νύφη του αγοράζοντάς της τον γνωστό οίκο μόδας Escada. Η Μέγκα Μιτάλ έψαχνε για καιρό ένα επιχειρηματικό εγχείρημα στον χώρο της μόδας και εξέταζε την περίπτωση του διάσημου οίκου Gianfranco Ferre. Το ενδιαφέρον της κέντρισε τελικά η γερμανική Escada, για την οποία μάλιστα κοντραρίστηκε με τον Σβεν Λέι, γιο του ιδρυτή της εταιρείας Βόλφγκανγκ Λέι.
Από τα σκάνδαλα στη λίστα «Forbes»
«Πάντα να σκέφτεσαι έξω απ’ τα συμβατικά πλαίσια και να εκμεταλλεύεσαι τις ευκαιρίες που εμφανίζονται, όπου και αν βρίσκονται». Το μότο του Μιτάλ ίσως περιγράφει καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο ο 69χρονος επιχειρηματίας κατάφερε να επιβεβαιώσει το όνομα που του έδωσε ο πατέρας του: Λακσμί είναι η θεότητα του ινδουισμού για τον πλούτο και την ευημερία. Από παιδί μικρομεσαίας οικογένειας σε ένα χωριό της Ινδίας που δεν είχε καν ρεύμα μετατράπηκε στον απόλυτο κυρίαρχο στην παγκόσμια αγορά χάλυβα μέσω της Arcelor, Mittal και 46ο πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο με προσωπική περιουσία που, σύμφωνα με το «Forbes», ξεπερνά τα 16 δισ. δολάρια!
Υπάρχει όμως και ένα άλλο μότο του ίδιου που μάλλον συμπληρώνει την εικόνα της 40χρονής επιχειρηματικής πορείας του: «Στο τέλος της ημέρας αντιλαμβάνεσαι ότι δεν χωρούν συναισθηματισμοί». Και πώς αλλιώς θα ήταν άλλωστε όταν από τη μύγα έπρεπε να βγάλει ξίγκι και προβληματικά περιουσιακά στοιχεία να τα μετατρέψει σε παραγωγικά και κερδοφόρα. Τα φτηνά εργατικά χέρια, το χαμηλό λειτουργικό κόστος και η αύξηση της παραγωγής ήταν τα κύρια μέσα για τη γιγάντωση και τελικά την επικράτησή του σε μια παγκόσμια αγορά όπου -παραδοσιακά- οι Γερμανοί, Βέλγοι και Γάλλοι μεγαλοβιομήχανοι είχαν το πάνω χέρι. Αυτό όμως που έχει κάνει πολλούς να τον χαρακτηρίσουν αμφιλεγόμενη προσωπικότητα είναι το γεγονός ότι στα χρόνια της μεγάλης ανάπτυξης του ομίλου του δεκάδες εργάτες έχασαν τη ζωή τους, με τις καταγγελίες να κάνουν λόγο για πλημμελή μέτρα ασφάλειας. Επίσης, το όνομά του έχει εμπλακεί σε ουκ ολίγα σκάνδαλα που συνδέονται κυρίως με τον χρηματισμό κρατικών αξιωματούχων και όχι μόνο σε χώρες όπου δραστηριοποιείται.
Η ιδιωτικοποίηση εξάλλου των εθνικών χαλυβουργείων των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ έχει φτάσει συχνά στις δικαστικές αίθουσες, καθώς γίνεται λόγος για χρηματισμό των ιθυνόντων για τη διευκόλυνση της εξαγοράς. Κάτι τέτοιο συνέβη στην Πολωνία το 2004 και τρία χρόνια αργότερα η πολωνική κυβέρνηση θέλησε να κηρύξει παράνομο το ξεπούλημα των κρατικών χαλυβουργείων της στην ArcelorMittal. Ακόμα και γράμμα του Τόνι Μπλερ έχει δει το φως της δημοσιότητας, με το οποίο ο τότε Βρετανός πρωθυπουργός καλούσε το 2002 τη ρουμανική κυβέρνηση να παραδώσει τα κρατικά χαλυβουργεία στον Μιτάλ. Ο Ινδός, όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, είχε χρηματοδοτήσει τους Εργατικούς με 125.000 λίρες την προηγούμενη χρονιά!
Γιος σιδηρουργού στην Καλκούτα
Ο Λακσμί Μιτάλ γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου 1950 στο χωριό Σαντουλπούρ της κομητείας Ρατζαστάν. Ηταν ένας από τους τρεις γιους ενός σιδηρουργού, του Μοχανλάλ Μιτάλ, ο οποίος τη δεκαετία του ’60 πήρε όλη την οικογένεια στην Καλκούτα, όπου δημιούργησε ένα μικρό χαλυβουργείο.
Ο Λακσμί εργάζεται νυχθημερόν στην οικογενειακή επιχείρηση και παράλληλα σπουδάζει. Περνά από το Ινδικό Ινστιτούτο Κοινωνικής Πρόνοιας και Επιχειρηματικού Μάνατζμεντ στην Καλκούτα και το Πανεπιστήμιο της Καλκούτας, παίρνοντας δίπλωμα το 1970 στα Οικονομικά. Το 1976 η ινδική κυβέρνηση προσπαθεί να ελέγξει την αγορά χάλυβα, κάτι που ωθεί τον Μιτάλ να αναζητήσει την επιχειρηματική του τύχη στο εξωτερικό, αφήνοντας τους δύο αδελφούς του να αναλάβουν την οικογενειακή επιχείρηση.
Ο 26χρονος Λακσμί θα βρεθεί το 1976 στην Ιάβα της Ινδονησίας να διοικεί το δικό του εργοστάσιο. Το 1989 θα εξαγοράσει επιθετικά την παραπαίουσα κρατική χαλυβουργία του Τρινιντάντ και Τομπάγκο για ένα κομμάτι ψωμί και θα τη μεταμορφώσει στην πιο κερδοφόρα επιχείρηση της χώρας μόλις σε έναν χρόνο διπλασιάζοντας την παραγωγή, όχι βέβαια χωρίς δραστικό περιορισμό του κόστους της. Παράλληλα αρχίζει να εξαγοράζει πρώην κρατικές χαλυβουργίες σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Η εξαγορά της παραπαίουσας κρατικής χαλυβουργίας του Καζακστάν θα αποδειχθεί κίνηση ματ στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, αφού θα του δώσει τα εφόδια για να εκμεταλλευτεί τη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για χάλυβα απ’ τη γειτονική Κίνα και θα απογειώσει την επιχειρηματική αυτοκρατορία του. Παράλληλα ο φθηνός χάλυβας που παρήγαγε αποκτούσε κυρίαρχη θέση και στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία.
Το 2004 ο Μιτάλ συγχώνευσε τους δύο βασικούς ομίλους του, την Ispat International και την LNM Holdings, εξαγοράζοντας ένα ακόμα χαλυβουργείο στο Οχάιο. Το νέο σχήμα, η Mittal Steel Company N.V., αναδείχθηκε ο μεγαλύτερος κατασκευαστής χάλυβα παγκοσμίως αναλαμβάνοντας εκείνη τη χρονιά αποστολές 42,1 εκατομμυρίων τόνων χάλυβα και αποκομίζοντας κέρδη άνω των 22 δισ. δολαρίων.
Κυρίαρχη παγκοσμίως η ΑrcelorMittal
Το 2006, σε ηλικία 56 ετών, ο Μιτάλ έγινε ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης στην αγορά κερδίζοντας κατά κράτος τα μεγάλα ευρωπαϊκά τζάκια μέσω της εξαγοράς της Arcelor Steel, μιας εταιρείας που είχε προκύψει τέσσερα χρόνια πριν από τη συγχώνευση εμβληματικών χαλυβουργιών από την Ισπανία, τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο. Ο πρόεδρος της Arcelor Γκι Ντολ, που αντιτάχθηκε στην εξαγορά, λίγες μέρες πριν είχε χαρακτηρίσει τη Mittal Steel «ευκαιριακή εταιρεία Ινδών που πληρώνουν με λεφτά-μαϊμού», ενώ ακόμα και ο τότε Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ είχε ταχθεί κατά της συμφωνίας, την οποία τελικά ενέκριναν οι μέτοχοι. Ετσι το νέο σχήμα, η ArcelorMittal, δεν είχε ανταγωνιστή!
Το 2006 ήταν η χρονιά του: 3ος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, σύμφωνα το «Forbes», και πρωτοσέλιδο παντού. Οι «Sunday Times» τον χαρακτήρισαν «Επιχειρηματία της Χρονιάς», οι «Financial Times» τον αποκάλεσαν «Ανθρωπο της Χρονιάς» και το περιοδικό «Time» του έκλεισε το μάτι περιλαμβάνοντάς τον στους σημαντικότερους ανθρώπους του κόσμου. Η επόμενη δεκαετία, όμως, δεν ήταν τόσο παραγωγική για τον Ινδό δισεκατομμυριούχο, καθώς αφενός τα κράτη έτρεχαν τώρα να θωρακιστούν απέναντί του, βλέποντας τις χαλυβουργίες τους να πέφτουν στα νύχια του, αφετέρου η έναρξη της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης βρήκε την ArcelorMittal με υψηλά χρέη -από τη συγχώνευση- και τις τιμές του χάλυβα να υποχωρούν.
Η ArcelorMittal έχει έδρα τον φορολογικό παράδεισο του Λουξεμβούργου και παραμένει η μεγαλύτερη χαλυβουργία του κόσμου. Είναι η μόνη που μπορεί και ξεπερνά το ορόσημο της ετήσιας παραγωγής των 100 εκατομμυρίων τόνων χάλυβα, έχοντας απλώσει τα δίχτυα της παντού στον κόσμο, από το Μεξικό, τη Βραζιλία και τις ΗΠΑ μέχρι το Καζακστάν, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Αφρική. Ο Μιτάλ έχει πλέον ποικίλες δραστηριότητες που εκτείνονται από τις θαλάσσιες μεταφορές και τον άνθρακα μέχρι την ενέργεια και τα πετρελαιοειδή. Από το 2008 είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Goldman Sachs, ενώ κατέχει την προεδρική -συνήθως- θέση σε μια σειρά θεσμών και φορέων, όπως η Εκτελεστική Επιτροπή της Παγκόσμιας Ενωσης Χάλυβα, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αλλά και σε εκτελεστικά συμβούλια χωρών που ελέγχει πλήρως, όπως το Καζακστάν και η Μοζαμβίκη.
Το ενδιαφέρον για την Ελληνική Χαλυβουργία
Ο Ινδός μεγιστάνας είχε επιδείξει ενδιαφέρον στις αρχές του 2015 και για την ελληνική αγορά, στέλνοντας στη Θεσσαλονίκη μια επιτροπή οικονομικών εμπειρογνωμόνων και τεχνικών να εξετάσει τα οικονομικά στοιχεία της παραπαίουσας Ελληνικής Χαλυβουργίας. Τελικά, στα τέλη Μαΐου απέσυρε το ενδιαφέρον του επικαλούμενος, μεταξύ άλλων, τη ρευστότητα της οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας. Ηταν η περίοδος της «περήφανης διαπραγμάτευσης» με τους Ευρωπαίους δανειστές. Στο μεταξύ η Ελληνική Χαλυβουργία τέθηκε προς εκκαθάριση, ενώ το όνομα του Μιτάλ εμπλέκεται στα σενάρια για το μέλλον του ελληνικού κλάδου.